بینامتنیت و دورباطل: دو مؤلّفه ی پسامدرنیستی در رمان پیکر فرهاد عبّاس معروفی

Authors

محمّد ایرانی

abstract

بی گمان هر نویسنده با شگرد روایی و دستور زبان خاصّ خود، داستانی با فرم جدید پدید می آورد؛ در این راه گاه از الگوهای روایی کلاسیک، مدرن و پسامدرن استفاده می کند وگاه نیز با هنجارشکنی، شیوه ی نوینی را در دنیای داستان ایجاد می کند. عبّاس معروفی، با شگرد روایی خاصّ خود و با پیروی از الگوی روایی مدرنی دست به نگارش رمان پیکر فرهاد زده، او برخی از مؤلّفه های پست مدرنیسم را نیز در داستان خود مورد توجّه قرارداده است، به گونه ای که این مؤلّفه ها داستان او را به دنیای رمان های پست مدرن نزدیک می کند. پیکر فرهاد رمانی است که از هر گوشه ی آن صدای متنی به گوش می رسد و در بطن هر ماجرایی شخصیّتی تاریخی به چشم می خورد. نویسنده با چنین تمهیدی، بسیاری از سخنان خود را در میان سطور داستان می گنجاند و آشکارا احساس خود را به شخصیّت های تاریخی داستانش نشان می دهد.او در بحث بینامتنیت، آنجا که آگاهانه این مؤلّفه را به کار می گیرد، بیشتر به آثار شاعران و نویسندگان دلخواه خود نظردارد. فروغ فرخزاد، احمدشاملو، صادق هدایت و بیش از همه آثار نظامی مورد توجّه معروفی قرار می گیرد. اوعلاوه براین دو مؤلّفه، اصل عدم قطعیّت را-که مهمترین ویژگی پسامدرن است- درداستان مبنا قرار می دهد. درواقع اساس پیکر فرهاد بر رؤیا، ابهام و تردید است. هیچ چیزدراین داستان قطعی نیست. همه ی حوادث در فضایی خواب زده و رؤیاگونه می گذرد و راوی داستان روایتگر حوادثی است که هنوز رخ نداده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقد روانشناختی رمان پیکر فرهاد عباس معروفی

یکی از رویکردهای نقد ادبی معاصر، نقد روانشناختی است. امروزه می توان شخصیت های آثار ادبی را مانند انسان های واقعی روانکاوی کرد؛ این امر به درک بهتر اثر و تعالی ادبیات کمک شایانی می کند. نقد روانشناسانه امروزی با آرای فروید آغاز شد و شاگرد وی، یونگ، آن را هرچه بیشتر گسترش داد. یونگ با به کارگیری اصطلاح کهن الگو، محتویات ناخودآگاه جمعی را بنا بر الگوهای از پیش تعیین شده، سازماندهی کرد؛ از جمله این...

15 صفحه اول

شیوۀ شخصیت‌پردازی دووجهی در پیکر فرهاد عباس معروفی

با پایان‌یافتن عصر عدالت شاعرانه در آثار ادبی، شاهد مرگ شخصیت‌های سادۀ نیک‌سرشت یا بد‌ذات در این آثار هستیم. به‌دنبال چنین تحولی، شخصیت‌هایی دو‌وجهی با پیچیدگی‌های ذهنی و روانی پا به عرصۀ رمان‌های مدرن می‌گذارند؛ شخصیت‌هایی که جنبۀ علنی و خصوصی آنها متفاوت از و گاه درتضاد با یکدیگر است، تضادهایی که ممکن است منشئی بسیاری از وقایع متناقض رمان شود و نه تنها فهم رمان را دشوار سازد بلکه خواننده را د...

full text

رویکردی روانکاوانه به پیکر فرهاد اثر عباس معروفی

پیکر فرهاد نوشته‌ی عباس معروفی، نویسنده‌ی نامدار ایرانی، در سال 1388 به چاپ رسیده است. این رمان که بیشتر به اعترافی هولناک شبیه است، در قالب تک گویی درونی‌، زندگی‌ راوی نامعلومی را برمی کاود که بیمار است و در اثر مصرف مشروبات و مواد مخدر هذیان می‌گوید. رمان وهمناک و رویاگونه‌ی مذکور از درونمایه ایی روانکاوانه برخوردار است که در این مقاله با بهره‌گیری از نظریات یونگ و فروید به بررسی‌ آن خواهیم پ...

full text

شیوۀ شخصیت پردازی دووجهی در پیکر فرهاد عباس معروفی

با پایان یافتن عصر عدالت شاعرانه در آثار ادبی، شاهد مرگ شخصیت های سادۀ نیک سرشت یا بد ذات در این آثار هستیم. به دنبال چنین تحولی، شخصیت هایی دو وجهی با پیچیدگی های ذهنی و روانی پا به عرصۀ رمان های مدرن می گذارند؛ شخصیت هایی که جنبۀ علنی و خصوصی آنها متفاوت از و گاه درتضاد با یکدیگر است، تضادهایی که ممکن است منشئی بسیاری از وقایع متناقض رمان شود و نه تنها فهم رمان را دشوار سازد بلکه خواننده را د...

full text

بررسی ساختار روایی رمان پیکر فرهاد عبّاس معروفی از منظر جریان سیّال ذهن

یکی از شیوه­های مدرن روایت داستان، شیوۀ جریان سیّال ذهن است. در این نوع از روایت، گرچه نویسنده تمایل به ناپیدایی خویشتن دارد؛ امّا چنین به نظر می­آید که قسمت عمدۀ واقعه در همان لحظه­ای روی می­دهد که خواننده داستان را می­خـواند و بدین وسیـله در ذهـن شخصیّت­ها حضور می­یابد. رمان پیکر فرهاد عبّاس معروفی از جملۀ رمان­هایی است که بر طبق نظر برخی از صاحب­نظران نمی­توان به طور قطع آن را جزو آثار جریان سیّ...

full text

برسی تطبیقی روایت در بوف کور هدایت و پیکر فرهاد عباس معروفی

هر نویسنده برای ایجاد ساختار داستانی اش تکنیکی خاص را در استفاده از عناصر داستانی مانند پیرنگ، شخصیّت، زاویه دید و... به کارمی گیرد. به همین دلیل دنیای ساختاری داستان ها دنیایی متنوّع با گستره ایی وسیع است. در این پایان نامه، به تطبیق ساختار روایی «پیکرفرهاد» عبّاس معروفی و «بوف کور» صادق هدایت، براساس نظریّات روایت شناسی غرب پرداخته ایم. برای رسیدن به این هدف ابتدا در فصل دوم، تعریفی از روایت و رو...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فصلنامه نقد ادبی

Publisher: دانشگاه تربیت مدرس

ISSN 1735-000X

volume 5

issue 20 2012

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023